رشته‌ی مهندسی هوافضا

هوافضا یک رشته‌ی راهبردی و نشانه­‌ی پیشرفت در همه­‌ی کشورهای جهان می­ باشد. بودجه‌های کلان نظامی و غیرنظامی که صرف این رشته می‌شود زمینه‌های پیشرفت و جهش در دیگر رشته‌های دانش و مهندسی را فراهم ساخته است.

تاریخ ویرایش: 23 اردیبهشت ماه 1392

این نوشتار در حال تکمیل است.

رشته‌ی مهندسی هوافضا که مربوط به طراحی و محاسبات اجسام متحرک در هوا و فضا همچون هواپیمای بال ثابت، بالگرد، موشک، فضاپیما و غیره می‌باشد، یکی از پیشرفته‌ترین رشته‌های مهندسی است. بسیاری از زمینه‌های علوم و مهندسی در این رشته متبلور می‌شود. به عنوان نمونه، مواد پیشرفته (همانند مواد مرکب) در آغاز در این صنعت به کار رفته است. همچنین، روش مهم عددی اجزای محدود نخستین بار در سازه‌ی هواپیما مورد استفاده قرار گرفته است.

پیشرفت همه‌جانبه‌ی کشور و توسعه‌ی پایدار آن بدون گام نهادن در عرصه‌ی فناوری‌های برتر مانند هوافضا، فناوری اطلاعات، زیست‌فناوری و ... میسر نخواهد بود. در این مسیر، فناوری هوافضا دارای دو شاخص ویژه است. از یک سو این فناوری می‌تواند موتور محرک سایر فناوری‌ها بوده و باعث رشد همه‌جانبه در بسیاری از فناوری‌ها گردد و از سوی دیگر دست‌یابی به دانش و فناوری نوین هوافضا از مظاهر اقتدار کشورها به شمار می‌رود. در واقع، هوافضا یک رشته‌ی راهبردی و نشانه­‌ی پیشرفت در همه­‌ی کشورهای جهان می­‌باشد. بودجه‌های کلان نظامی و غیرنظامی که صرف این رشته می‌شود زمینه‌های پیشرفت و جهش در دیگر رشته‌های دانش و مهندسی را فراهم ساخته است.

هدف رشته‌ی دانشگاهی مهندسی هوافضا، تربیت کارشناسانی است که نیروی انسانی مورد نیاز برای طراحی، پژوهش و ساخت در صنایع گوناگون هوافضایی را فراهم سازند. رشته‌ی دانشگاهی هوافضا نزدیکی زیادی با رشته‌ی مهندسی مکانیک دارد. به گونه‌ای که دارای شمار زیادی از درس‌های مشترک با مهندسی مکانیک می‌باشد. در برخی از دانشگاه‌هایی که دانشکده‌ی مستقل هوافضا وجود ندارد، رشته‌ی مهندسی هوافضا در قالب دانشکده‌ی مهندسی مکانیک ارائه می‌شود.

پایه‌ی بیشتر درس‌های این رشته بر ریاضی است، مانند دینامیک سیالات برای آئرودینامیک یا معادلات حرکت برای دینامیک پرواز. با این‌همه، اجزای تجربی بسیاری نیز در این رشته وجود دارد. از نظر تاریخی، این اجزای تجربی از آزمایش مدل‌های کوچک و نمونه اولیه، در تونل باد و یا در فضای باز منشا گرفته‌اند. پیشرفت‌های صنعت رایانه این امکان را به وجود آورده که از دینامیک سیالات محاسباتی (CFD) و شبیه سازی رفتار سیال، بتوان برای کاهش هزینه و زمان صرف شده در آزمایش تونل باد استفاده کرد.

فارغ­‌التحصیلان رشته­‌ی مهندسی هوافضا دانش­‌های لازم در  زمینه‌ی آیرودینامیک، مکانیک پرواز، پیشرانش و سازه‌ها و نیز طراحی و ساخت اجسام پرنده مانند هواپیما را بدست می­­ ‌‌آورند. یک مهندس هوافضا، افزون بر قابلیت­‌های گفته شده، توانایی کار بر روی آیرودینامیک خودرو، سازه‌های زمینی و دریایی، و نیز توربوماشین­‌ها را دارد.

بخش پژوهش عملیاتی، موسسات آموزشی، مدیریت حمل و نقل و ترابری، عملیات نیروگاهی، عملیات تأسیسات گازی و نفتی و صنایع خودرو، چند نمونه از مواردی هستند که از تخصص فارغ‌التحصیلان مهندسی هوافضا استفاده می­‌کنند.

همانگونه که گفته شد، هوافضا یک دانش راهبردی است و در آن، از دانش‌های دیگر مانند متالورژی، علوم رایانه و الکترونیک بهره‌گیری می‌شود.

گرایش‌های رشته‌ی مهندسی هوافضا 

آیرودینامیک
آیرودینامیک به مطالعه و بررسی جریان هوا پیرامون جسم پرنده و محاسبه‌ی نیروها و گشتاورهای ناشی از آن بر روی جسم می‌پردازد.

مهندسی هوافضا-گرایش آیرودینامیک


پیشرانش (جلوبرندگی)

پیشرانش به مطالعه و بررسی سامانه‌های جلوبرنده، اعم از موتورهای هوازی و غيرهوازی می‌پردازد. موتورهای هوازی شامل موتورهای پيستونی و چرخپره‌ای (توربینی) است كه از هوا به عنوان اكسيدكننده استفاده نموده و سوخت را با خود حمل می‌كنند. اما موتورهای غيرهوازی مانند موتور موشک‌ها و فضاپيماها است كه سوخت و اكسيدكننده را با خود حمل می‌كنند. در اين دانش نحوه‌ی توليد نيروی پیشرانش و همچنین ساختار كلی انواع موتورهای هوافضایی بررسی و مورد تجزيه و تحليل قرار می‌گيرد.

مهندسی هوافضا-گرایش پیشرانش و جلوبرندگی

مهندسی هوافضا-گرایش پیشرانش و جلوبرندگی


سازه های هوایی (سازه های هوافضایی)

سازه‌های هوافضایی به مطالعه و بررسی سازه‌های هواپیما و دیگر هوا-فضاگردها می‌پردازد. هدف آن طراحی سازه‌هایی است که علاوه بر استواری کافی در برابر بارهای آیرودینامیکی و دیگر بارهای استاتیکی وارد بر وسایل پرنده، کمترین وزن ممکن را نیز داشته باشند.

مهندسی هوافضا-گرایش سازه‌های هوافضایی

مهندسی هوافضا-گرایش سازه‌های هوافضایی


مکانیک پرواز و کنترل (دینامیک پرواز و کنترل)

مکانیک پرواز با بهره‌گیری از داده‌های آیرودینامیکی (هواپویایی)، هندسی و وزنی به مطالعه و بررسی رفتار و حرکات هواپیما می‌پردازد. در واقع علم مکانیک پرواز از کارایی و عملکرد تشکیل می‌شود و عملکرد به بررسی برد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازی در سرعت‌های گوناگون و پایداری و کنترل وسایل پرنده می‌پردازد.

مهندسی هوافضا-گرایش مکانیک پرواز و کنترل

مهندسی هوافضا-گرایش مکانیک پرواز و کنترل


مهندسی فضایی

مهندسی فضایی شاخه‌ای از هوافضا است که به بررسی پیشرانش، آیرودینامیک، سازه و مکانیک پرواز پرتاب‌گر (موشک یا ماهواره‌بر) و پرتابه (ماهواره) در فضا می‌پردازد. افزون بر آن در این شاخه بیشتر بر کاربرد فضایی بودن (صرف نظر از پسا) و در نظر گرفتن شرایط ویژه فضا (پرتو های کیهانی، الکتریسیته ساکن و ...) پرداخته می‌شود. علم مکانیک سماوی (Celestial mechanics) در دو بخش عمده مطرح است. یکی از بخش‌های این شاخه از علم مرتبط است با حرکت اجسام در فضا تحت تاثیر جاذبه  که این با همان نام مکانیک مدارهای فضایی مطرح بوده است شاخه‌ی دیگر از مکانیک سماوی در خصوص دینامیک وضعیت اجسام (به دور مرکز ثقل خودشان) صحبت می‌کند (Attitude Dynamics).

مهندسی هوافضا-گرایش مهندسی فضایی


منابع:

وبگاه قطب علمی سامانه‌های هوافضایی دانشگاه شریف
وبگاه دانشکده مهندسی هوافضا دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک تهران)
دفترچه معرفی دانشکده هوافضا دانشگاه خواجه نصیر‌الدین طوسی
ویکی پدیا

بیشتر بخوانید
تبلیغات
ایران سرور - خرید هاست دامین سرور هاست ابری
هفته جهانی فضا 2024 با شعار «فضا و تغییرات اقلیمی» (+پوستر)
دیدگاه کاربران
  • ايمان متين نيا  |  لطفا در مورد گرايش ايمني و سلاحيت هاي پروازي نيز اطلاعاتي در سايت بگذاريد.
  • شهاب الدین شیرین  |  بسیار توضیحات خوبی بود.
  • بهنام كيوان منش  |  بسيار عالي است ولي براي من و كساني كه علاقه مند و مستعد ورود به اين رشته در دانشگاه هستيم اطلاعات بيشتري لازم است.
    با تشكر
  • حسن  |  سلام.توضیحات خوبی بود.یه سوال داشتم.من دانشجوی رشته مهندسی مدیریت اجرایی در دانشگاه پیام نور هستم.رشته ما یک مهندسی بین رشته ای از 5 رشته مختلف ازجمله مهندسی مکانیکه.چند واحدهم باید به نام پود مان بگذرونیم که بازهم یکی از پودمانهای اون پودمان مکانیه و برای ارشد هم میتونیم به راحتی رشته ای که پودمانش رو گذروندیم بخونیم.حالا مخیخواستم بدونم که اگه بخوام برای ارشد هوافضا رو انتخاب کنم باید کنکور جدایی برا این رشته بدم یا اینکه با کنکور مهندسی اجرایی هم میتونم به هوافضا تغییر رشته بدم؟
  • حسن  |  سلام.لطفا پاسخ سوال منوزودتر بدین رو برنامه ای که برا آینده میخوام طراحی کنم تاثیر میزاره.اصل سوالمم این بود تغییر رشته در ارشد ازطریق مهندسی مدیریت اجرایی؟از طریق امتحان جدا برای هوافضا؟
  • اميد پزشكي  |  kholase var vali mofid bod. mochaker
  • ایمان آزادی  |  با سلام و تشکر از مقاله ی خوبتون می خواستم بدونم آیا برای طراحی و ساخت موشک های نظامی باید به کدام گرایش از این رشته رفت؟ با تشکر
  • ایمان   |  برای رفتن به بخشهای نظامی در تولید و طراحی موشک ها مثل موشک های پدافندی و بالستیک و قاره پیما به کدام گرایش باید رفت؟
  • بهرام سالاری  |  برای قبولی رشته ی هوافضا درکنکورکارشناسی دانشگاه صنعت شریف چه رتبه ای لازم است
  • بهرام سالاری  |  منظورم از کنکور همان کنکوری بود که بعد از دوره ی پیش دانشگاهی میدهیم
    پاسخ: بله
  • علی زهره وند  |  برای قبولی در دانشگاه صنعتی شریف رشته ی مهندسی هوافضا حداکثر رتبه باید چه قدر باشد؟
  • عبدالواحد امیدی  |  سلام .دستتون درد نکنه واقعا عالیه .اگه اطلاعات بیشتر باشه ممنون میشم .امیدی دانشجوی رشته مهندسی هوافضا
  • Adib Amini  |  merci etelaatetoon khaili khob bood, Khaili mochakeram
  • مرتضی کاشی ها  |  علاقه بسیار زیادی به رشته هوافضا دارم .اما واقعآ چطوری میشه تو این رشته قرار بگیرم و موفق بشم؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟آخه رسیدن به این رشته تو ایران خیلی خیلی خیلی محدوده و نمیدونم باید از کجا و چطوری شروع کنم؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
  • اقای ایکس  |  با سلام و خسته نباشید
    من می خواهم در رشته هوافضا درس بخوانم و خیلی به ان علاقه مندم به دلایلی نتوانستم در دانشگاههای دولتی قبول بشوم اکنون در یکی از موسسه اموزشی بنام پندار که زیر مجموعه دانشگاه پیام نور است ثبت نام کنم ایا این موسسات از نظر علمی و کیفی اعتباری قابل فبول است یا نه خواهش عاجزانه دارم حداقل در حد چند جمله مرا راهمایی کنید
    باتشکر فراوان
    عاشق خدمت به وطن
    عاشق رشته ماهواره ها
    از قشر پایین جامعه
  • محمد  |  در مورد رتبه در منطقه 2:
    دانشگاه شریف تا 400
    دانشگاه امیر کبیر تا 800
    دانشگاه خواجه نصیر تا 1300
    دانشگاه مالک اشتر تا 5000
  • محمدحسين بلند پرواز  |  يه مهندس هوافضا ميتونه در زمينه ساخت موتور اتوموبيل فعاليت كنه؟
    پاسخ: بله
  • فرهاد رستمی  |  عاشق رشته ی هوا فضا هستم فقط یه سوال داشتم میگن بعد از قبولی باید در تسط سلامتش هم شرکت کنی که قبول شدن در آن خیلی سخته باید دندونه پوسیده نداشته باشی و ...
    پاسخ پورتال هوافضا: رشته‌ی مهندسی هوافضا یک رشته‌ی فنی است و نیاز به تست سلامت ندارد. موفق باشید.
  • ریحانه حسنی  |   عالیه
  • آرمتین  |  عالیه وتوی دنیا این رشته تکه ممنون از زحماتتان
  • عاطفه ملازاده  |  ممنون از اطلاعات بسيار خوبي كه در اختيارم گذاشتيد من تازه ميخوام وارد دانشگاه بشم وخيلي رشته ي هوافضارو دوست دارم اميدوارم كه هوافضاي شريف قبول بشم....
  • حنانه قاسمی  |  سلام ممنون از مطلب خوبتون واقعا حال کردم.من سال دیگه کنکور دارم و کلی مشغول درس و اینام.هم باس اختصاصی زبان رو بدم هم انسانی.واس انسانی 2ساله که متوجه شدم یکی از رشته ها همین مهندسی هوا فضاس خیلی حال کردم.میشه هم راهنمایی کنید که رتبه دقیقا که نه اما حدودا چقد باس باسه تا مجاز به این رشته باشیم و سوال مهمترم اینکه چه کتابهایی از دبیرستان رو باس بخونیم.اگه واسم میل کنید خیلی ممنون میشم.www.caroline.jonz@yahoo.com
  • حنانه قاسمی  |  دانشگاه گیلان چی؟؟؟
  • سهیل   |  در ایران هیج زمینه کاری برای فارغ التحصیلان هوافضا نیست-مگر وزارت دفاع اونم باید معرف داشته باشی وگرنه اعتماد نمی کنند-حالت عادی یا بیکاری یا ته حقوقت ماهی 600
    پاسخ پورتال هوافضا: متاسفانه گفته‌ی بالا نادرست است. مهندسی هوافضا شرایط کاری گسترده‌تر از وزارت دفاع دارد.
  • ونوس  |  سلام.می خواستم بدونم بهترین دانشگاه واسه این رشته کدوم دانشگاهه؟چه رتبه ای می خواد؟
  • حجت الله علاقه مندان  |  به من برای اتخاب رشته خیلی کمک کرد.ممنون
  • هادی  |  سلام. خیلی ممنون از مطالبی که گذاشتید. میخواستم بدونم فارغ التحصیل رشته هوافضا تو ایران کجاها می تونه کار کنه؟
  • احمد  |  سلام ممنون از تلاشتون ببخشد میشه بگین برای قبولی حداکثر رتبه باید چند باشه برای منطقه3
  • عزیز   |  ایا ا تباع خارجی در رشته ی هوا و فضا در ایران. پذیرفته می شوند؟
  • غزاله  |  عالی بود.من حتی اگر 1000 بار دیکه مقاله راجع به هوافضا بخونم خسته نمیشم.پدرم میگه چون آینده شغلیش جز وزرارت دفاع نیست برای دختر خیلی خوب نیست اما من عاشق این رشته هستم و نمی تونم به هیچ دلیلی قانع بشم که از انتخاب این رشته دست بکشم.من مطمئن هستم هوافضا حتی تو ایران فقط به وزارت دفاع ختم نمیشه.
  • سعید   |  سلام.عالی بود مچکرم.
  • مهتاب  |   میخواستم بپرسم که ایا دختر ها بعد از تحصیل در رشته ی هوافضا در وزارت دفاع ایران نقشی دارند یا ..
  • مریم  |  سلام من دانشجوی رشته مهندسی هوافضام وهنوزدرگیراینده شغلیم هستم سوالم اینه که ایا بانوان دروزارت دفاع دراین رشته پذیرفته میشن؟
  • علی عسگر حیدری  |  سلام . من به مهندسی هوا فضا علاقه دارم ولی مشکل شنوایی دارم چه باید بکنم؟
  • علی درزیان  |  18 فروردین ماه 1394
    اگر می خواهیم خلبان بشیم باید هوا و فضا خوند
  • الهام  |  30 تیر ماه 1394
    تست سلامت لازمه ؟؟؟؟
  • فازی  |  6 شهریور ماه 1394
    سلام ببخشید رشته هوافضا تو گیلان (رشت )هم داره
  • رضا جیواد  |  6 شهریور ماه 1394
    سلام میشه تو ایران در رشته هوافضا فقط و فقط در زمینه های غیر نظامی فعالیت کرد؟
  • علی  |  8 شهریور ماه 1394
    سلام.میخواستم بگم که برای ساخت موشک چه گرایشی از هوافضا باید انتخاب کرد.ممنون از همراهیه خوبتون.متشکرم
  • هانیه عابدینی  |  20 آذر ماه 1394
    سلام من الان سال نهم هستم برایه رشته هوافضا اول چه رشته ای باید انتخاب کنم
    پاسخ:‌ با سلام. شما باید رشته ریاضی فیزیک را انتخاب نمایید.
  • محمد مهدی محدی نیا  |  12 دی ماه 1394
    سلام اگه بخواهم فضانورد شوم چه رشته ای باید رفت .در اینده این شغل در ایران امکان پذیر هست یانه؟
  • محمدپیشه ور  |  12 دی ماه 1394
    مرسی از زحماتتون بسیارعالی بودن
  • مرتضی میردوست  |  1 بهمن ماه 1394
    موارد جدید زیادی در مورد نجوم و فضا میدونم که کسی نمی دونه برای مثال نزدیک بی نهایت خلا بیضی شکل داریم
  • فازی  |  19 فروردین ماه 1395
    سلام مرسی از مطالب خوبتون اگه رشتهی دبیرستانیمون انسانی بوده میتونم هوا فضا بخونم یا فقط مختص رشتهی ریاضی فیزیک.
  • سارا ابراهیمی  |  24 فروردین ماه 1395
    سلام.
    بله می تونید.
    اگر رشته شما انسانی هست شما می تونید تو کنکور ریاضی شرکت کنید.

    از این جهت محدودیتی نداره.

    اما در کل وارد شدن به هوافضا کار عقلانی ای نیست به دلایل مختلفی مثل حجم بالای بیکاران این رشته و نبود فضای کاری و ...
  • فرشید  |  25 خرداد ماه 1395
    سلام خسته نباشید من رشته برق صنعتی میخوانم
    آیا میتوانم برم هوا فضا؟چه جوری؟
  • محسنی  |  26 خرداد ماه 1395
    فرشید جان همه دارن از هوافضا فرار می کنن میرن برق و مکانیک اونوقت شما می خوای بیای هوافضا ؟
    از اوضاع مدرک هوافضا و بیکاری تو هوافضا در داخل ایران خبر داری ؟ خیلی شرایط سختیه. نمیدونم چطوری این فکر به سرت افتاد.
  • abbasamirhasani  |  7 مهر ماه 1395
    ایا این نوشتار تکمیل است؟
  • زهراپورحسن  |  24 مهر ماه 1395
    خیلی ممنونم بخاطر توضیحات عالیتون خیلی مفید بود.
  • زهراپورحسن  |  24 مهر ماه 1395
    سلام ببخشید من الان سال اخرم و رشتم هم ریاضی هستش و میخوام هوا فضا بخونم میخواستم بدونم این رشته توی کشور ما اهمیت داره؟بازار کارش چجوریه؟یعنی نکنه کاری پیدانکنم؟ممنون میشم جواب بدین.
  • زهرا صفری  |  3 آبان ماه 1395
    سلام
    ببخشید دانشگاه گیلان رشته ی هوا فضا داره؟
    اگ میشه پاسخ بدید ممنون
  • ايمان متين نيا  |  30 مهر ماه 1397
    سايت بسيار جذاب با مطالب كاربردي
    ممنونم
فرستادن دیدگاه جدید
فناوری چاپ سه‌بعدی - پرینت سه‌بعدی در هوافضا - پرینتر سه‌بعدی
پهپاد - ربات پرنده - کوادکوپتر - مولتی کوپتر - درون
خودرو پرنده - ماشین پرنده- تاکسی هوایی - ایر تاکسی - خودرو هوایی - اتومبیل پرنده
فهرست پادکست‌های مرتبط با هوانوردی، فضا و هوافضا
صفحه اینستاگرام پورتال هوافضای ایران (ایران هوافضا)
کانال تلگرام پورتال هوافضای ایران (ایران هوافضا)
هفته جهانی فضا 2024 با شعار «فضا و تغییرات اقلیمی» (+پوستر)
کتاب دانستنی های علم پرواز - علیرضا علی حسینی - دیجی کالا
کتاب پرواز، تاریخ کامل هوانوردی
مرجع کامل سنسور ها، ابزار دقیق و سیستم های اندازه گیری
دیکشنری هوانوردی و هوافضا چکاوک
فهرست کانال‌ها و گروه‌های هوافضا و هوانوردی ایران در تلگرام
دیوار هوافضا
ایران سرور - خرید هاست دامین سرور هاست ابری
دستیار هوش مصنوعی AvalAi