سرمایه‌گذاری درزمینه فناوری فضایی چه تأثیرات کوتاه مدت و بلندمدتی بر اقتصاد یک کشور دارد؟ پاسخ کارشناسان این است؛ فضا یکی از مهم‌ترین ابزارهای رشد اقتصاد جهانی است.

انسان‌ها در هر جای زمین که باشند، چیزی حدود 100 کیلومتر با فضا فاصله دارند. دنیل دیودنی پژوهشگر علوم سیاسی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا می‌گوید: «فضا به بسیاری از مردم نزدیک‌تر از پایتخت کشورشان به آن‌هاست».

کارشناسان اعتقاد دارند عدم استفاده از این سرمایه در دسترس همگانی برای ایجاد تحول اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی مردم، خیلی عاقلانه نیست. به‌هرحال فضا در بسیاری از نقاط کشورمان نیز نزدیک‌تر از چاه‌های نفت است.

فضا، یک ابزار اقتصادی

در طول دهه گذشته اقتصاد جهانی فضا بیش از بیش از 100 درصد رشد داشته است. در حال حاضر نیز فناوری فضایی با گردش مالی بیش از 300 میلیارد دلار در سال و میانگین نرخ رشد سالیانه حدود 7 تا 10 درصد، به یکی از بخش‌های مهم اقتصاد و تجارت جهانی با سریع‌ترین نرخ رشد در جهان تبدیل شده است. از طرفی این فناوری به‌عنوان عامل بهبود وضع اقتصادی، رشد و افزایش توانمندی بسیاری از بخش‌های دیگر شامل حمل‌ونقل، بانکداری، ارتباطات و خدمات اینترنت، سلامت، کشاورزی و انرژی شناخته می‌شود.

در حال حاضر کشورهای درحال‌توسعه در تلاش‌های خود برای پیشرفت‌های اجتماعی و اقتصادی به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای از ابزار فناوری فضایی بهره می‌برند. در این کشورها ردپای فضا در بسیاری از علوم، صنایع و فناوری‌های دیگر نیز دیده می‌شود. همچنین برنامه‌های فضایی در این کشورها منجر به تولید محصولات جانبی حرفه‌ای شده‌اند که شرکت‌ها و بنگاه‌های داخلی و بخش تجاری غیر فضایی به طرق گوناگون از آن‌ها بهره برده‌اند. در یک جمله می‌توان گفت فضا برای این کشورها مهم است.

دلارهایی که دور ریخته نمی‌شوند

کارشناسان اعتقاد دارند هر دلاری که برای فضا خرج می‌شود درواقع اینجا روی زمین و برای افزایش کیفیت زندگی مردم این سیاره خاکی خرج شده است. طراحی، پژوهش، ارتقا و تولید ابزارهای فضایی، صدها هزار نیروی کاری را می‌طلبد که میلیاردها دلار را به دنیای اقتصاد تزریق می‌کنند. بااین‌حال اثر فضا بسیار گسترده‌تر از ردپای اقتصادی آن است. کارشناسان اعتراف می‌کنند که فناوری فضایی به‌ظاهر درصد کمی از تولید ناخالص جهانی را به خود اختصاص داده اما میزان واقعی مشارکت این بخش در رشد اقتصاد جهانی بسیار بالاست. در یک مقایسه منطقی و حساب‌شده با سایر بخش‌ها این فناوری درواقع ابزاری با هزینه بسیار کم و بازده بسیار زیاد است؛ زیرا فضا با کمترین هزینه ممکن کمک می‌کند تا جهان به جایی بهتر برای زندگی همه انسان‌ها تبدیل شود.

سودآوری سرمایه‌گذاری در فضا

آمارها نشان می‌دهند که سرمایه‌گذاری در فضا توانایی سودآوری بسیار بالایی در درازمدت و کوتاه مدت برای کشورها و دولت‌ها داشته است. نکته جالب اینجاست که تنها کشورهای ثروتمند نیستند از این منافع بهره‌مند شده باشند. با گسترش رقابت جهانی و کاهش هزینه فناوری فضایی، کشورهای درحال‌توسعه نیز با هدف بهبود اوضاع اقتصادی خود، در فضا سرمایه‌گذاری کرده و نتیجه‌های بسیار مطلوبی نیز گرفته‌اند. در تمامی این کشورها نخست زیرساخت‌ها به‌خوبی تعریف و اجرا شده و فناوری فضایی سال‌ها تحت حمایت دولت‌ها بوده است.

سالانه میلیاردها دلار از طرف بیش از 60 کشور فعال در حوزه فضا درزمینه فناوری فضایی هزینه می‌شود و این سرمایه‌گذاری تبدیل به یکی از سودآورترین فعالیت‌های اقتصادی شده است. بخش خصوصی نیز

درزمینه فناوری فضایی با فعالیت‌های متنوعی از پرداختن به موضوع توریسم فضایی گرفته تا تولید انواع ماهواره‌ها و سایر تجهیزات مرتبط به‌خوبی سودآوری این بازار را درک کرده است. این فناوری برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان شغل ایجاد کرده و اقتصاد جهانی را به‌خوبی رشد داده است.

به‌عنوان‌مثال شرکت‌ها و سازمان‌های ریزودرشت فعال درزمینه ماهواره‌های مخابراتی (یکی از تجاری‌ترین ابزار صنعت فضایی) تنها از طریق فعالیت اقتصادی درزمینه سرویس‌های پهنای باند، بیش از 100 میلیارد دلار درآمد جهانی دارند. همین‌طور پیش‌بینی می‌شود بازار جهانی حوزه ناوبری و موقعیت‌یابی فضایی تا سال 2020 / 1399 به 250 میلیارد یورو در سال رشد کند. همچنین پیش‌بینی شده است که بازار سنجش از راه دور به دلیل استفاده دولت‌ها از ماهواره‌ها برای پیشرفت‌های اقتصادی تا 6 میلیارد دلار در سال 2020 / 1399، رشد داشته باشد. همین پیش‌بینی‌ها می‌گویند بخش توریسم فضایی نیز با توجه به تحولات اخیر به یک حوزه سودآور با ارقام بالا تبدیل خواهد شد.

نویسنده: عباس خاراباف
منبع: خبرآنلاین